Complexe problematiek
De brief van de minister over de modernisering van het grondbeleid start met een uitvoerige probleemanalyse. Veel gemeenten en provincies zijn afhankelijk geworden van andere partijen. Er is maar beperkte financiële ruimte om actief grondbeleid te voeren en er is gebrek aan kennis en kunde. De werking van de grondmarkt leidt tot moeizame onderhandelingen over grond. Grond is schaars en niet elke partij beschikt over dezelfde informatie. Kopers van grond hebben er onvoldoende rekening mee gehouden dat er betaalbare woningen gebouwd moeten worden. De waardestijging van grond kan bij bestemmingswijzigingen onvoldoende worden ingezet om gebiedsontwikkeling te bekostigen.
3 sporen
De minister stelt een aanpak voor langs 3 sporen (zie de figuur hieronder). Aanpassingen binnen spoor 1 zijn op korte termijn mogelijk binnen huidige wet- en regelgeving. Hierin zitten mogelijkheden om het tempo van woningbouw te versnellen. Spoor 2 (middellange termijn) en 3 (fundamentele wijzigingen) gaan over oplossingen op financieel gebied.
Aedes: ook aandacht voor korte termijn nodig
Aedes onderschrijft de probleemanalyse en de aanpak voor de langere termijn. Grond is vaak een bepalende factor waardoor gebiedsontwikkeling traag en duur is.
Maar het probleem is urgent, het is cruciaal juist nu de woningbouwproductie te ondersteunen. Woningcorporaties hebben inmiddels veel meer woningbouwplannen dan de afgelopen jaren. Echter: meer dan 60% van de corporaties heeft niet genoeg grond voor de ambities. En de aanpak van de minister gaat hen op korte termijn niet aan meer grond helpen.
Aedes roept daarom de minister op sneller concreet in actie te komen. Stimuleer dat gemeenten vroegtijdig sociale huur in hun bestemming opnemen. Geef duidelijkheid over kosten op de middellange termijn, dat helpt nu al om grondkosten te drukken. Zorg voor een transparante sociale grondprijs, eventueel met een regionale bandbreedte. Gezien de actuele behoefte aan betaalbare woningen is er geen tijd te verliezen.